خبرنگاران چگونه از سال سخت کم آبی هرمزگان گذر کنیم؟ - پرسینا بلاگ

به گزارش خبرنگاران، خشکسالی و کم آبی 20 ساله در هرمزگان موجب خشک شدن 365 حلقه چاه آب آشامیدنی، 18 دهنه چشمه و قنات و 100 حلقه چاه آب کشاورزی و کاهش آب 135 حلقه چاه بین30 تا 70 درصد شده است؛ در سال زراعی جاری نیز به دلیل کاهش بارندگی ذخایر آبی سدهای استان کاهش یافته و آب بعضی از سدها رو به خاتمه است.

اگرچه سال جاری نیز همچون سال های گذشته (به جز سال 98) میزان بارندگی ها در اقصی نقاط کشور کاهش داشته است، اما این کاهش در هرمزگان شرایط بحرانی تری دارد و براساس اطلاعات اداره کل هواشناسی استان از ابتدای سال زراعی جاری تا به امروز تنها 12 میلی متر باران باریده که در همسنجی با مدت مشابه پارسال 95 درصد کاهش دارد؛ یعنی در چهار دهه گذشته این میزان کاهش بی سابقه بوده است.

البته سال 98 بارندگی بی سابقه ای در هرمزگان صورت گرفت که مردم و مسوولان این استان را دلخوش برای رفع کم آبی و خشکسالی های ناشی از 2 دهه گذشته در استان کرد اما با نبود بارندگی در سال 99 به یکباره این آروزها نقش برآب شد که این بحران سال جاری بویژه در فصل تابستان خود را نشان می دهد.

حال با توجه به اینکه فصل بارش در زمستان گذشته، از دست رفته است و اکنون نیز وارد فصل گرمای سال 1400 شده ایم، لذا سال جاری دیگر امیدی به احیا و جبران خسارت های ناشی از نبود بارش تنها به وسیله مدیریت و مصرف بهینه آب و همچنین کاهش مصرف شدید آب در بخش های کشاورزی، صنعتی و شرب و استفاده از آب شیرین کن ها نیست.

تابستان سختی پیش رو داریم

با کاهش شدید بارندگی هرمزگان در سال زراعی جاری (1399-1400)، زمزمه های کاهش شدید آب در پشت سدها و کمبود منابع زیرزمینی استان نیز به گوش می رسد و مسوولان استانی و کشوری و کارشناسان حوزه آب سال جاری بویژه تابستان خبر از شرایط سخت آبی در این منطقه را دادده اند.

سدهای استقلال میناب با 240 میلیون مترمکعب ظرفیت، سد شمیل و نیان بندرعباس با 100 میلیون مترمکعب ظرفیت و سد جگین جاسک نیز با 210 میلیون مترمکعب ظرفیت از جمله سدهای عظیم هرمزگان هستند که این روزها به دلیل نبود بارندگی حال و روز خوبی ندارند و می طلبد که در بخش های مختلف شرب، کشاورزی و صنعتی راهکاری برای صرفه جویی و مصرف بهینه آب صورت گیرد.

سرپرست شرکت آب منطقه ای هرمزگان در این راستا از افت شدید ذخایر آبی سدهای استان به دلیل کاهش بارندگی در سال زراعی جاری (از مهرماه 99 تا خاتمه فروردین ماه سال جاری) اطلاع داد و گفت: آب بعضی از سدهای استان نیز هم اکنون رو به خاتمه است.

جمشید عیدانی با تاکید بر صرفه جویی هرچه بیشتر مردم در مصرف آب بویژه در تابستان سال جاری اظهارداشت: در حال حاضر آب سد شمیل و نیان و سد استقلال میناب که از مهم ترین منابع تامین آب استان هستند، به ترتیب به 15 و 35 درصد ظرفیت رسیده و باتوجه به این شرایط و به منظور پیشگیری از افت فشار و جیره بندی آن در روزهای پیش روی، بر صرفه جویی هرچه بیشتر تاکید داریم.

این مقام مسوول بیان داشت: در سال های اخیر کاهش بارندگی موجب کاهش سطح آب های زیرزمینی و خشک شدن چاه های بسیاری شده است که در چنین شرایطی مشارکت مردم در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب، استفاده از روش های نوین آبیاری و آبیاری قطره ای، جلوگیری از اتلاف آب و تغییر الگوی کشت توسط کشاورزان از مهم ترین عواملی است که در مدیریت منابع آب موجود مهم و اثرگذار است.

عیدانی تاکید نمود: با توجه به کم بارشی و خشکسالی های متوالی در استان هرمزگان احتیاج است که ذخیره آب سدها به درستی مدیریت گردد و آن را بی فایده هدر ندهیم و ضروری است فرهنگ سازی مصرف بهینه آب بویژه در تابستان سال جاری صورت گیرد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان نیز در این راستا اعلام نموده است: تابستان پیش روی بی دغدغه برای آب و فاضلاب نخواهد بود؛ چرا که بارش سال جاری نسبت به متوسط سال قبل 95 درصد کاهش داشته و باعث شده تا این استان به اقلیمی که ذات آن است، برگردد.

امین قصمی اضافه نمود: از مجموع یک هزار و 175 روستای تحت پوشش آب و فاضلاب هرمزگان، هم اکنون تعداد 385 روستا با جمعیتی افزون بر 330 هزار نفر با تنش آبی روبرو هستند.

وی بیان داشت: در حال حاضر بیشترین تنش آبی مربوط به روستاهای مرکز و شرق هرمزگان است و نگرانی هایی نیز در بحث کمبود آب در شهرستان سیریک در ماه های گذشته وجود داشت که اقدام های لازم برای تامین احتیاج آبی روستاها و شهر سیریک در دستورکار این شرکت قرار گرفته است.

استاندار هرمزگان نیز در این زمینه گفته است: میزان مصرف آب شرب استان هشت هزار و 300 لیتر در ثانیه است که 2 هزار و 500 لیتر کسری فراوری آب داریم و به لحاظ تامین و مدیریت منابع آب شرب و کشاورزی سال سختی پیش روی داریم.

فریدون همتی با اشاره به برنامه ریزی برای ایجاد منابع آبی پایدار برای مراکز مهم جمعیتی هرمزگان بویژه روستاها اظهارداشته است: بر مبنای تکلیفی که برای خدمت رسانی به مردم استان برای خود تعریف نموده ایم، باوجود پراکندگی روستاها و منابع مالی هنگفت برای انتقال آب به این مناطق، عملیات آبرسانی را با بهره گیری از تمام امکانات به روستاها ادامه می دهیم اما باتوجه به شرایط خشکسالی ضروری است شهفرایندان در مدیریت مصرف منابع آبی با ما همکاری داشته باشند.

وی با تاکید بر اینکه در شرایط خشکسالی و کم بارشی باید قدر قطره قطره از این آب را بدانیم، بیان داشت: مصرف بهینه آب و جلوگیری از هدر دادن آن از موارد بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

استاندار هرمزگان همچنین یادآورشد: هرمزگان از استان های فراخشک کشور محسوب می گردد و بیش از 2 دهه خشکسالی، شرایط آبرسانی در این استان را سخت نموده، لذا تاکید بر تامین منابع آبی دریایی است.

طرح هایی برای رفع بحران آب در روستاهای هرمزگان

شرکت آب و فاضلاب هرمزگان برای رفع بحران آب در استان طرح های کوچک و عظیمی را اجرا و یا در دست اقدام دارد که در این راستا می توان به اجرای 99 طرح آبرسانی به روستاهای این استان با هزینه هشت هزار و 245 میلیارد ریال اشاره نمود.

مدیرعامل آب و فاضلاب هرمزگان گفت: با بهره برداری از این طرح ها 107 روستا با جمعیتی افزون بر 98 هزار نفر از طرح آب شرب پایدار بهره مند خواهند شد.

قصمی اضافه نمود: در این راستا همچنین تکمیل 23 مجتمع آبرسانی شامل 567 روستا از محل اعتبارات ملی و استانی در شهرستان های بندرعباس، میناب، بشاگرد، جاسک، رودان، حاجی آباد، قشم، بندرلنگه، بندرخمیر و بستک در دست اجراست.

این مسوول بیان داشت: آبرسانی به 91 روستا نیز با احتیاج آبی معادل هشت هزار و 700 مترمکعب در ماه، هم اکنون به صورت سیار انجام می گردد.

قصمی همچنین با توجه به اولویت بهبود آبرسانی به روستاها در طرح یکپارچه سازی شرکت های آب و فاضلاب گفت: در این رابطه تا به امروز حجم عملیاتی 19 طرح تک روستایی درمناطق مختلف هرمزگان با اعتبار 64 هزار و 944 میلیون ریال در سال مالی 97 و 98 اجرا شده است.

وی بیان داشت: این طرح ها شامل احداث 26 مخزن ذخیره آب، چهار ایستگاه پمپاژ، 114 متر خط انتقال و 105.3 متر شبکه توزیع است که با اجرای آن، 19 روستا از طرح ارتقای آبرسانی به روستاها بهره مند شدند.

مدیرعامل آبفای هرمزگان اظهارداشت: همچنین در سال 98، تعداد چهار مجتمع روستایی شامل کشار، کرتی و گابریک کمبکی، سرچاهان و شهدای، شهسوار وجانشینی با جمعیت هفت هزار و 920 نفر با اعتبار هزینه شده 542 هزار و 830 میلیون ریال در شهرستان های بندرخمیر، جاسک، حاجی آباد و میناب از طرح ارتقای آبرسانی به روستاها بهره مند شدند.

قصمی در ادامه به برنامه های رفع تنش آبی در سالجاری و 6 ماه نخست سال 1400 اشاره نمود و گفت: در سال 99 تکمیل و بهره برداری از طرح های نیمه تمام در دستورکار است و با تحقق این مهم، فرایند آبرسانی به 47 روستا با جمعیتی بیش از 29 هزار و 446 نفر تا خاتمه سالجاری بهبود و ارتقا می یابد.

وی اضافه نمود: با تکمیل طرح های پیش بینی شده تا خاتمه تابستان سال جاری، تعداد 161 روستا با جمعیتی افزون بر 38 هزار و 323 نفر از آب شرب پایدار بهره مند خواهندشد.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان همچنین از رفع شدن بخش عمده ای از احتیاجهای آبی میناب در سالجاری با تکمیل پروژه های در دست اجرا اطلاع داد که یکی از مهم ترین پروژه های در دست اجرا تامین آب شهر میناب از منابع سطحی و تصفیه خانه سد سرنی است.

وی توضیح داد: خط انتقال آب سد سرنی ظرفیت انتقال 570 لیتر آب بر ثانیه را دارد و اجرای این طرح در راستای حفظ سفره های زیرزمینی و عمل به وعده هایی است که آبفا و استاندار هرمزگان قول اجرایی شدن آن را داده بودند که باعث کاهش برداشت آب از دشت میناب برای شرب می گردد.

قصمی با بیان اینکه احتیاج آبی میناب بیش از 15 میلیون مترمکعب در سال است، ادامه داد: با تکمیل خط انتقال آب از تصفیه خانه سد سرنی تا مخازن این شهر، احتیاج آبی مشترکان شهر میناب تا خاتمه سال جاری از منابع سطحی تامین خواهدشد.

وی یادآورشد: سد سرنی متشکل از سه بخش سد، خط انتقال و تصفیه خانه است که تصفیه خانه این پروژه توانایی تصفیه 2 مترمکعب آب در هر ثانیه را دارد و براساس برنامه ریزی های اجرا شده این پروژه تا خاتمه سال جاری به بهره برداری می رسد.

استاندار هرمزگان نیز بیان داشت: با توجهی که به بخش آب و منابع آبی در دولت یازدهم و بویژه در دولت دوازدهم صورت گرفت و مجموعه اقدام های نظام مند، هوشمندانه و برنامه ریزی دقیق پیش روی، مشکل آب را در مناطق حل خواهیم کرد.

همتی توضیح داد: در سالجاری و در بعضی مناطق به واسطه خشکسالی ممکن است با کمبود آب روبرو شویم اما با نقشه راهی که برای تامین آب پایدار روستاها درنظر گرفته شده، هرمزگان بزودی یکی از استان های پیروز به لحاظ تامین آب شرب پایدار می گردد.

وی با بیان اینکه تا پیش از دولت دوازدهم، هیچ سهمی از منابع آبی شهر میناب برای مردم این شهر درنظر گرفته نشده بود، توضیح داد: با مجموع اقدام ها و برنامه ریزی هایی که درحال عملیاتی شدن است، آب سد استقلال میناب برای کشاورزی این منطقه مورد استفاده قرار می گیرد و تا خاتمه تیرماه سال جاری برای پیشگیری از برداشت بی رویه از سفره های زیرمینی، آب شرب این شهر نیز از سد سرنی تامین می گردد.

همتی، همچنین از آبرسانی از سد سهران به شهر گوهران و 13 روستای بشاگرد نیز اطلاع داد و اضافه نمود: با حمایت دولت، اقدام های خوبی در راستای تامین، ذخیره، انتقال و توزیع منابع آبی در استان اجرا شده و بسیاری از طرح ها در طول پنج یا 6 ماه آینده به بهره برداری می رسد.

وی، انتقال آب از سد سرنی به سیریک، انتقال آب از سد جگین به روستاهای غرب جاسک، احداث خط انتقال آب به رویدر، احداث خط انتقال آب از دریا به جناح و بستک، راه اندازی آب شیرین کن روستای زیارت سیریک، احداث آب شیرین کن سرخون، احداث 2 آب شیرین کن در قشم و افزایش ظرفیت سه هزار مترمکعبی آب شیرین کن مپنا را از جمله برنامه های در دست اجرای دولت برای جبران کمبود منابع آبی استان مطرح کرد و اضافه نمود: به جرات می توان گفت، مجموعه اقداماتی که برای تامین آب شرب در دولت دوازدهم در شهرها و روستاهای استان انجام گرفته، در هیچ مقطع چهارساله ای بعد از انقلاب انجام نشده است.

آب شیرین کن ها راهی برای گذر از بحران آبی درهرمزگان

بنا بر اعلام کارشناسان حوزه آب هرمزگان، شاخص های بحران آب در این منطقه نسبت به متوسط کشوری، نامطلوب بوده و دیگر انتقال آب از حوزه های داخلی و بهره برداری بی رویه از آب های زیرزمینی نیز در این استان به صرفه نیست لذا مسوولان استانی و کشوری به این نتیجه رسیده اند که بهترین گزینه برای گذر از بحران آب در این منطقه علاوه بر صرفه جویی بهینه در مصرف آب در بخش شرب، کشاورزی و صنعتی که بسیار حائز اهمیت و تاثیرگذار است، استفاده از ظرفیت آب شیرین کن ها و نمک زدایی آب دریاست که در سالیان اخیر در این استان و بویژه شهر بندرعباس ایجاد شده است.

کارشناسان حوزه آب همچنین معتقدند که تاسیس آب شیرین کن ها بویژه در دهه اخیر نخستین گام موثر برای حل بحران آب در استان هرمزگان بوده است که این امر در تابستان پیش روی قابل لمس تر است؛ چرا که با انتقال آب از دریا و تصفیه آن، آب آشامیدنی برای مردم فراهم می گردد.

ظرفیت آب فراوریی توسط آب شیرین کن ها در استان هرمزگان تا سال 92 حدود 15میلیون مترمکعب بوده که این میزان در سال 99 باتوجه با همت دولت و حمایت ویژه بخش خصوصی به 95 میلیون مترمکعب در سال رسیده است.

همچنین استان هرمزگان تا سال 92 از ظرفیت 20 سایت آب شیرین کن بهره می برد که این ظرفیت در سال 99 یعنی اواخر دولت دوازدهم به 47 سایت رسیده است.

استاندار هرمزگان بااشاره به افزایش 6 برابری ظرفیت شیرین سازی آب دریا در این استان تا اواخر سال 99 گفت: این میزان فراوری، معادل نیمی از مصرف آب شرب استان بوده و به عنوان یکی از عظیمترین خدمات دولت در این منطقه به شمار می رود که در راستای تامین آب پایدار مناطق اجرایی شده و برای سالیان متمادی، مشکل کمبود آب را رفع می نماید.

همتی توضیح داد: با توجه به کاهش بارندگی و کمبود منابع آب زیرزمینی، تامین آب شرب در هرمزگان با تکیه بر پروژه های عظیم شیرین سازی آب دریا در حال اجرا است و در این راستا آب شیرین کن های بسیار خوبی در استان راه اندازی شده است.

وی ابرازداشت: با اقدام های اجرا شده و در دست اجرا مانند احداث آب شیرین کن ها، تامین آب شرب استان هرمزگان را تا 30 سال آینده تضمین می نماید.

نماینده عالی دولت در استان هرمزگان یادآورشد: باتوجه به دسترسی آسان و نزدیکی به دریا در حال حاضر تامین آب از این طریق تنها راه نجات استان از بحران بی آبی است.

وی اعلام نمود: صنعت شیرین سازی آب در استان هرمزگان به طور کامل بومی شده و روز به روز در حال توسعه است که پایداری آبی را با برنامه های پیش رو ایجاد خواهد نمود.

همتی اضافه نمود: انتقال فاضلاب بندرعباس به صنایع غرب نیز به عنوان یکی از عظیمترین پروژه های شهر بندرعباس با تدابیر اندیشیده شده، توسط بنگاه های مالی و شرکت توسعه زیرساخت که متعلق به بنگاه های مالی غرب بندرعباس است، بزودی اجرایی می گردد.

همتی ادامه داد: این کار عظیم با 20 هزار میلیارد ریال آورده صنایع مشخص تکلیف می گردد.

مدیرعامل شرکت آب وفاضلاب هرمزگان نیز گفت: باتوجه به شرایط خشکسالی و بحران کم آبی، شیرین سازی آب دریا و افزایش ظرفیت منابع آبی به وسیله احداث آب شیرین کن ها می تواند بهترین اقدام بر تاثیر گذاری منابع آبی پایدار استان داشته باشد.

وی اظهارداشت: وجود 2 آب شیرین کن عظیم 100 هزار مترمکعبی و یک میلیون مترمکعبی در مرکز استان(بندرعباس) اتفاق خوبی برای رفع کمبود آب در استان و حتی کشور به شمار می رود که ضمن ظرفیت سازی جدید، باعث خواهد شد میزان برداشت آب از منابع شرق هرمزگان نیز کاهش یابد.

قصمی گفت: با وارد مدار شدن ظرفیت کامل آب شیرین کن یکصد هزار مترمکعبی بندرعباس، ظرفیت برداشت آب از سد میناب کاهش و این ظرفیت برای کشاورزی مورد استفاده قرار خواهد گرفت و همچنین با بهره برداری از طرح انتقال آب سد سرنی به میناب، برداشت آب از منابع زیرزمینی برای تامین آبی شهر میناب به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت.

مدیرعامل آبفای هرمزگان اظهارداشت: در حال حاضر طرح هایی شامل 10 سایت آب شیرین کن به ظرفیت 20 هزار مترمکعب در شبانه روز نیز برای تامین آب 100 روستا در مناطق مختلف استان در دست اجرا است که با تکمیل این طرح ها جمعیتی افزون بر 75 هزار نفر از منابع آب پایدار بهره مند می شوند.

قصمی با اشاره به احداث آب شیرین کن کرگان میناب نیز اضافه نمود: با احداث این آب شیرین کن، شهرستان میناب به منابع متعدد تامین آب دسترسی خواهدداشت که یاری شایانی به بهبود شرایط آب مناطق مختلف این شهرستان خواهد نمود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان، همچنین با اشاره به تنش های آبی درغرب هرمزگان اضافه نمود: برای تامین آب بستک و پارسیان، احداث آب شیرین کن در دستورکار است که کمبود آب این مناطق را مرتفع می نماید.

آب شیرینکن یک میلیون مترمکعبی بندرعباس نجات بخش حیات کویری ایران

کاهش شدت بارندگی در کنار حفر چاه های غیرمجاز و استفاده بی رویه از منابع آب های زیرزمینی در مناطق مختلف هرمزگان که افت سطح آب زیرزمینی و خشک شدن بسیاری از رودخانه ها، چشمه و قنات ها را بدنبال داشته است، توجه ویژه و شتاب در سرمایه گذاری به منظور استحصال آب شیرین از دریا را بسیار ضروری ساخته است.

در این راستا راه اندازی پروژه آب شیرین کن یک میلیون مترمکعبی بندرعباس و انتقال آب خلیج فارس به استان های کویری به عنوان عظیمترین سایت شیرین سازی انتقال آب دریا در کشور به صورت کاملا محیط زیستی با حمایت دولت و بخش خصوصی و یاری وزارت صنعت، معدن و تجارت در 2 مرحله (15 آبان و 24 اسفندماه 99) کلید خورد تا نه تنها هرمزگان تشنه را سیراب کند بلکه نجات بخش استان های کویری ایران نیز باشد.

شرایط خشک و خشن مناطق فلات مرکزی و کمبود شدید نزولات آسمانی و همچنین توسعه این مناطق موجب شد که تامین آب از خلیج فارس در دستورکار دولت تدبیر و امید قرارگیرد تا زمینه برای رونق فراوری بویژه دربخش صنایع و ایجاد اشتغال دائمی باشد.

تامین آب شرب و صنعت به وسیله نمک زدایی و شیرین سازی، یاری به رشد صنعت در استان های کویری و کم آب کشور از جمله هرمزگان، کرمان و یزد، تامین بخشی از احتیاجها و مصارف آب مجتمع های فراوریی درحال بهره برداری و طرح های توسعه مجتمع های معدنی و صنعتی، گل گهر، مس سرچشمه و چادرملو یکی از مهم ترین مزایای انتقال آب خلیج فارس می باشد.

مگا پروژه انتقال آب خلیج فارس به عنوان طولانی ترین خط انتقال آب در کشور به طول 800 کیلومتر از غرب بندرعباس شروع شد و با وجود اینکه از سه استان هرمزگان، کرمان و یزد می گذرد اما نزدیک به 17 استان از مزایای آن بهره خواهند شد.

سهم هرمزگان از این پروژه معادل حجم فراوری 50 روز درطول یک سال است اما با همین سهم نیز صنایع هرمزگان دغدغه کمبود آب نخواهند داشت.

کمبود آب هشداری جدی

سال هاست سایه سیاه خشکسالی بر فلات ایران گسترده شده و نفس منابع آبی را در بسیاری از مناطق از جمله هرمزگان به شماره انداخته است بطوریکه امروزه تنها راه کار علاوه بر صرفه جویی ، تغییر کشت محصولات پر مصرف آب، استفاده از آب شیرین کن ها بوده که البته درسالهای اخیر در استان گسترش یافته وحتی نجات استانهای فلات مرکزی هم با همین شیوه قابل رفع است.

خشکسالی و بحران کمبود آب در کشور و بویژه در مناطق جنوبی از جمله هرمزگان به گونه ای بوده که مقام های دولتی، کارشناسان و شهفرایندان سال های متمادی در خصوص ابعاد رو به گسترش آن هشدار می دهند.

همه مردم آگاهند که بخشی از مسائل حوزه آب هرمزگان مانند بسیاری دیگر از نقاط کشور، ناشی از تداوم بیش از 2 دهه خشکسالی و کاهش بارندگی در این دیار است، اما متاسفانه آنچه که امروز همه ما را با مشکل بحرانی بودن منابع آبی در این استان روبرو نموده است، نبود مدیریت و نظارت درست بر برداشت های بی رویه از این منابع بوده که ارتباطی هم به مدیریت امروز ندارد و از گذشته های دور حاکم بوده است.

باید گفت که پایین رفتن بستر آب های زیرزمینی در بسیاری از نقاط کشور، خشک شدن و یاکاهش ذخیره آب بعضی از دریاچه ها و رودخانه ها، کاهش سطح ذخیره آب پشت سدها، خشک شدن آب چاه ها و تخلیه تعدادی از روستاها در چند دهه گذشته، هر روز سرزمین ما و ساکنان آن را به سوی یک فاجعه ملی و زیست محیطی سوق می دهد.

نماشو: نماشو، طراحی سایت، سئو، چاپ و طراحی گرافیکی را به ما بسپارید.

bestcanadatours.com: https://bestcanadatours.com، تور ارزان کانادا، ویزای تضمینی مولتی کانادا، ویزای مولتی 5 ساله کانادا